Reacties en foto's

Pascal L

( organisator / routebegeleiding ) 24-01-2025

Beste wandelaars. De derde wandeling van de reeks van zeven liepen we vandaag in nat weer. De wandeling liep deze keer van Valburg naar Oosterbeek. Omdat ik me de laatste weken steeds meer bewust wordt van wat er zich heeft afgespeeld in de regio waar we doorheen lopen, had ik vanochtend een bijzondere ervaring. De gebeurtenissen in Oosterbeek zijn namelijk een dramatisch onderdeel van de Nederlandse oorlogsgeschiedenis. Hier liep Operatie Market Garden namelijk vast, en zaten duizenden soldaten vast, en moest er een evacuatieplan ingezet worden om deze soldaten te bevrijden. Ook het verhaal van Kate ter Horst: de engel van Arnhem laat zien dat het hier verschrikkelijk fout ging in september 1944. In Ter Horsts woning droeg zij in acht dagen tijd mede de zorg voor zo'n 250 gewonde soldaten. Met deze wetenschap liep ik in het donker vanochtend rondom het stille station in Oosterbeek. De stilte werd me zo ontzettend duidelijk, hij overviel me, en ik hierdoor het gevoel kreeg dat de soldaten ieder moment uit de bosjes konden springen.

We hebben er nu 3 wandelingen op zitten, en 3 keer hadden ander weer, eerst hadden we blauwe luchten, toen mist en nu dan regen. De regen liet me meteen denken aan de jonge uitgeputte mannen die hier in de nacht langs witte draden hun weg terug moesten zien te vinden naar de rivier om zo uit de handen van de Duitsers te blijven, wat helaas maar voor een deel van de mannen gelukt is.

Het eerste deel van Valburg naar Driel bracht ons bij Landgoed Schoonderlogt. Hier schreef Kapitein Richard (Dick) Winters zijn beroemd geworden rapporten Crossroads. Stephen Ambrose gebruikte o.a. deze voor zijn bestseller Band of Brothers te schrijven, ter verdieping voor het boek bezocht hij o.a. Nederland, waaronder de 'Landgoed Schoonderlogt' in de Betuwe. Wat me ook trof was dat we nu best droog konden lopen, we sloegen wel een klein stukje over vanwege de modder maar dit deel heeft ook voor een groot deel onder water gestaan tijdens de oorlog.

Na ongeveer 9 km liepen we Driel binnen, dat ook een bijzondere plek inneemt in de oorlogsgeschiedenis. Op 21 september 1944 werd Driel bevrijd door de Poolse 1e Onafhankelijke Parachutistenbrigade onder leiding van Stanisław Sosabowski. Sosabowski werd lang als zondebok voor het mislukken van de Slag om Arnhem gezien, maar werd uiteindelijk gerehabiliteerd door de Nederlandse regering. Hij ontving in 2006 postuum de Bronzen Leeuw. We liepen de kerk in waar een klein museum is ingericht ter ere van de Poolse bevrijders. Terwijl we zaten te lunchen in de kerk werd Dhr. Baltussen geïnterviewd door Omroep Gelderland. De reden was dat er sprake blijk te zijn dat Engeland de Polen nu ook willen gaan rehabiliteren. Dhr. Baltussen is familie van Cora Baltussen, Cora en haar collega’s waren drie dagen en drie nachten lang in de weer om de gewonden te verzorgen. Net als Kate heeft Cora haar bijzondere karakter tot uiting gebracht in deze donkere periode. En zo zullen er nog veel meer mensen zijn die zich onvoorwaardelijk hebben ingezet om de vrijheid terug te krijgen.

We staken met het veer de Neder-Rijn over. Dit veer is tijdens de oorlog losgesneden zodat het wegdreef, en hierdoor moesten de bevrijders met bootjes de rivier oversteken. Op de terugweg, toen de slag verloren was werden de soldaten hierbij geholpen door de genie. Voor deze genie troepen is op de dijk ook een monument opgericht. Het contrast tussen de Betuwe en overkant kan haast niet groter. De uitgestrekte vlakte tegen het heuvelachtige terrein rondom Oosterbeek. Het arme zuiden en het rijkere noorden. Letterlijk gescheiden door een natuurlijke grens; De Rivier.

We liepen nu omhoog i.p.v. vlak, en de weg kwam uit bij de oude kerk. Dit is een van de oudste kerken van Nederland en ligt op een schilderachtige locatie langs de uiterwaarden van de Neder-Rijn. Het godshuis diende als een van de verzamelpunten van de geallieerden voordat zij zich terugtrokken over de Rijn die zich er vlakbij bevindt. In de oude pastorie ernaast werden daar door onder andere Kate ter Horst ongeveer 250 gewonde Britse soldaten verzorgd zoals ik al eerder schreef. Het bijzondere vond ik dat er geen enkel bordje of gedenkteken staat over wat de rol van de pastorie is geweest in de Tweede Wereldoorlog terwijl deze gedenktekens op meerdere andere plekken in Oosterbeek wel staan???

We liepen vervolgens een lusje door Bato's Wijk, een park dat na de Tweede Wereldoorlog is ontstaan uit een voormalig landgoed. Hier staat het prachtige en vooral indrukwekkende beeld 'De Vredesengel' van Marius van Beek. Een engel die 1 vleugel en 1 been mist en zich staande weet te houden op de punt van de tenen en in de richting van de rivier staat. Het gaf mij na een paar minuten het gevoel dat het zou kunnen betekenen, dat men zich staande kan weten te houden (ook al is het zelfs maar op je teen punten) in een wereld die je soms keihard kan verwonden.

Voordat we bij Villa Hartenstein kwamen liepen we eerst nog over Landgoed De Hemelse Berg. Dit werd tijdens de Slag om Arnhem een toevluchtsoord voor vluchtelingen, maar ook zij kwamen helaas niet ongeschonden de oorlog door. Onze aandacht werd plots getrokken door een kanon waarop pathfinder geschreven stond. We liepen namelijk over het terrein van het Airborne Museum Hartenstein, hier kun je ontdekken hoe de wereldberoemde Slag om Arnhem verlopen is. De villa was ook het hoofdkwartier van de Britse luchtlandingstroepen in september 1944. We dronken naast het museum nog een kop koffie voordat een deel van de wandelaars de bus naar huis nam. De rest liep nog het laatste stukje mee naar het NS-station van Oosterbeek, waar mijn auto geparkeerd stond.

We waren vandaag met ons 8-en, ik wil jullie weer allemaal bedanken voor de gezelligheid, de leuke en boeiende gesprekken. Ik nodig jullie uit om de rest van het Pad ook mee te lopen, en gaat dat niet lukken, dan misschien bij een andere wandeling.

DANK!!

Pascal

Jeanne H

28-01-2025

De regen paste wonderwel bij deze etappe. In de wetenschap, dat het tijdens operatie Market Garden ook veel regende, konden wij de nattigheid wel hebben. Hier deel 1 van mijn wandelverslag: https://sjannesblog.com/2025/01/26/pad-van-de-vrijheid-deel-3-etappe-5/ en hier is deel 2: https://sjannesblog.com/2025/01/28/het-pad-van-de-vrijheid-deel-3-etappe-6/

Ik vond het tempo: Ontspannen tempo (tussen 4,5 en 5 km/u)

Klik hier voor de foto's van deze tocht

Ml B

25-01-2025

Dank aan Pascal en de medewandelaars voor een heerlijke wandeldag gisteren. Pascal en Liesbeth (?) wisten veel te vertellen over operatie Market Garden en de - helaas lang niet onderkende - Poolse bijdrage hieraan. Indrukwekkend en informatief. Ik kom zeker nog eens terug bij het informatiecentrum in Driel. Ook de vele korte gesprekjes droegen bij aan deze -ondanks het druilerige weer- mooie dag.

Ik vond het tempo: Rustig tempo (tussen 4 en 4,5 km/u)